We wsi Bronowice odbywa się wesele Pana Młodego i Panny Młodej. Gośćmi młodej pary są przedstawiciele inteligencji krakowskiej, m.in. Dziennikarz, Poeta, Nos, i mieszkańcy wsi – Czepiec, Żyd, Rachela i inni. W trakcie zabawy wiejską chatę, wypełnioną muzyką i tańcem, odwiedzają także inni goście – nie z tego świata.
Inspiracją do napisania „Wesela” było autentyczne wesele poety Lucjana Rydla i chłopki Jadwigi Mikołajczykówny, miało ono miejsce w podkrakowskich Bronowicach w roku 1900. Duża część gości weselnych również ma pierwowzór w autentycznych postaciach, biorących udział w owej uroczystości. Wiejską chatę odwiedzają też goście bardziej niezwykli, nierealni, m.in. Chochoł, Stańczyk, Upiór, Wernyhora, Widmo, z których każdy symbolizuje jakąś cechę, postawę, emocję, dążenie stanowiące o sile lub słabości Polaków.
Andrzej Wajda stworzył dzieło o wyjątkowej intensywności oddziaływania. W warstwie wizualnej niemal każdy kadr to gotowy obraz, a dzięki pracy kamery (autorem zdjęć jest Witold Sobociński) oglądający niemal czuje ścisk panujący w chacie i duszność powietrza rozgrzanego oddechem i zgrzanymi ciałami tańczących. Skoczna muzyka dudni w uszach, ale też, w momentach uspokojenia (piękne nawiązanie do Chopina), daje chwilę na oddech i na zastanowienie się „co poeta miał na myśli”.
Obraz i dźwięk są dopełnieniem znakomitych kreacji aktorskich, a obsadę dobrał Wajda nie byle jaką. Począwszy od Daniela Olbrychskiego w roli Pana Młodego (przez wielu krytyków uważaną za jego rolę życiową), przez Andrzeja Łapickiego (Poeta), Wojciecha Pszoniaka (Dziennikarz / Stańczyk), po Maję Komorowską (Rachela), Franciszka Pieczkę (Czepiec) czy Bożenę Dykiel (Kasia). Właściwie nie ma w „Weselu” roli słabej, udało się też uniknąć wrażenia cepeliowości, między innymi dzięki starannie dobranej scenografii i udziałowi w filmie dwóch amatorskich, autentycznych zespołów ludowych.
„Wesele” wchodzi w skład serii „Klasyka filmów polskich” (ekranizacje).
ASPEKTY TECHNICZNE
Obraz czysty, malarsko rozmyty bądź zadymiony, wykorzystanie światła w różnych kolorach – czerwonym, niebieskim, fioletowym, zielonym – daje malarskie efekty, kojarzące się z pastelami Wyspiańskiego. Kolory przeważnie nasycone, sporo czerwieni czapek, chust i korali i pstrokacizny wstążek. Pod koniec – o świcie – paleta barwna zmienia się na rozmyte brązy, szarości i brudne biele, dobrze kojarzące się z określeniem blady świt. Ostrość w zbliżeniach dobra, kontrast w ciemnych ujęciach trochę za słaby, co może jest efektem wspomnianego zadymienia i rozproszenia światła.
Dźwięk to w przeważającej części skoczna muzyka ludowa i przytupy tańczących, będące tłem dla rozmów. Muzykę słychać ze wszystkich głośników, rozmowy dochodzą z przodu. W nielicznych scenach słychać inne odgłosy, jak stukot końskich kopyt czy szelest suchych traw.
BONUSY
Dodatki rozpoczyna „Wywiad z Andrzejem Wajdą” (32.22 min). Reżyser dość ciekawie opowiada o społeczno-historycznym tle dramatu Wyspiańskiego, pracy nad adaptacją „Wesela”, ingerencji cenzury w scenariusz, realizacji filmu oraz o jego odbiorze za granicą. Głos zabiera również Witold Sobociński mówiący o sposobie filmowania i o tym, że kamera stała się członkiem weseliska. „Notatki z historii” (9.36 min) to wypowiedź Wajdy o autentycznym weselu Lucjana Rydla i inspiracji nim Wyspiańskiego oraz o odbiorze „Wesela” przez współczesną Wyspiańskiemu publiczność. „Pan dziad z lirą” (19.16 min) to odcinek programu dla dzieci pt. „Wehikuł czasu” poświęcony Wernyhorze. „Po korekcji obrazu” (2.05 min) pokazuje fragmenty filmu sprzed i po korekcji obrazu – widać dużą różnicę w czystości. Na płycie brak wymienionego na okładce dodatku pt. „Materiały z prywatnego archiwum Andrzeja Wajdy”.
Wydanie zawiera wszytą w okładkę książeczkę z opracowaniem dr. Rafała Marszałka (krytyk i historyk filmu, autor książek poświęconych krytyce filmowej, wieloletni kierownik Pracowni Historii Filmu w Instytucie Sztuki PAN, wykładowca KUL, UW, PWSTiF) na temat filmu.
itk
Premiera DVD: 22.09.2011
|
