Czy zresztą była inna…? Decyzja o wprowadzeniu prohibicji uważana jest za datę zapoczątkowującą działanie przestępczości zorganizowanej w USA w takiej formie, jaką znamy dziś. W całych Stanach rozkwitł przemyt i nielegalny handel, bogacili się gangsterzy, wybuchały wojny gangów, powstawały nielegalne lokale, a kto chciał się napić, pił i tak… „Gangster” opowiada historię z tamtych właśnie czasów. I to historię prawdziwą – opowieść o handlujących nielegalnie alkoholem braciach Bondurant spisał Matt Bondurant, wnuk jednego z nich, w książce „The Wettest County In The World” (nie jest to typowa literatura faktu co prawda, lecz literacko upiększona wersja wydarzeń z tamtych czasów). Na jej podstawie powstał scenariusz obrazu Johna Hillcoata.
Akcja toczy się w 1931 roku we Franklin County w stanie Wirginia (hrabstwo to nazywano potocznie „światową stolicą bimbru”, podobno praktycznie każdy mieszkaniec pędził tutaj w czasach prohibicji nielegalnie alkohol, co zresztą wielu, niekoniecznie już nielegalnie, kultywuje do dziś). Trzej bracia Bondurant, charyzmatyczny Forrest i młodsi Howard i Jack, handlują pędzoną przez siebie „księżycówką”. Kupują wszyscy, łącznie z miejscowymi przedstawicielami władz, uważającymi zakaz sprzedaży alkoholu za niezbyt fortunny pomysł. Sytuacja zmienia się jednak, gdy do Franklin County przybywa pracujący dla skorumpowanego prokuratora agent specjalny Charlie Rakes. Na pierwszy rzut oka to błazen i bufon, wymuskany paniczyk, ale pozory mylą – to człowiek bezwzględny i okrutny. Rakes nakazuje wszystkim nielegalnym handlarzom płacić łapówki. Bracia Bondurant jako jedyni odmawiają. Rakes nie zamierza oczywiście tego tolerować i wybucha krwawa wojna między braćmi i ludźmi na usługach agenta.
Oby więcej takich filmów gangsterskich! Wspaniale, wielowymiarowo nakreślone postacie głównych bohaterów, aktorzy wspinający się na szczyty swych umiejętności (Guy Pearce jako Charlie Rakes – cudowna rola, aż ciarki przechodzą po plecach i człowiek krzywi się z obrzydzenia!), świetne zdjęcia i bardzo dobry montaż, a do tego wiernie oddane realia epoki. Tempo filmu nie rzuca na kolana, ale też i nie miał to być hollywoodzki akcyjniak – to wysmakowana, krwawa opowieść (sprawiająca niemal wrażenie jakiegoś mitu o walce ze złem), w której najważniejszy jest klimat i bohaterowie. Aż dziwne, że skończyło się tylko na nominacji do Złotej Palmy w Cannes dla reżysera…
ASPEKTY TECHNICZNE
Film ma konsekwentną, lekko sepiową, utrzymaną w brązie i jego odcieniach paletę kolorystyczną. Mahoń, dąb, orzech, rozjaśniają żółcienie (sukienka Berthy), złocistości (widok jesiennego lasu) i zielenie (wiosenna trawa, bluzka Maggie). Od czasu do czasu tylko pojawia się inny akcent (karminowa sukienka Maggie). Ostrość uwypukla szczegóły w zbliżeniach: włoski męskiego zarostu, błysk czarnej pomady na włosach Rakesa czy ślady walk: siniaki, rany, blizny czy ścieg szycia przeciętej skóry. Kontrast mógłby być nieco mocniej podkręcony, bo gubią się chwilami szczegóły tła. Tło szemrze lekko, ale najmocniej w scenie otwierającej film (widok z góry na las).
Ścieżka dźwiękowa pełna pięknych ballad i stylizowanej na country muzyki, która jednak ma o wiele ostrzejszy pazur. Oprócz niej w tyłach pojawiają się odgłosy strzelaniny (scena finałowej konfrontacji), detonacji w fabryczce alkoholu, w której słyszmy, jak łamiące się gałęzie i drewniane deski szopy opadają na ziemię. Wysmakowane dźwiękowo są sceny spokojniejsze, plenerowe, podczas których jednak można poczuć się jak na pełnej życia łące, gdzie w szumiącej trawie ukryły się setki grających świerszczy i bzyczących much.
BONUSY
Wywiady (10 min), jakże miłe tym razem dla ucha! Nie ma ucinania wypowiedzi i irytujących plansz z zapowiedzią, o czym będzie mowa, a jest w końcu normalna rozmowa. Oby dystrybutor trzymał się tej praktyki! Tak więc są wywiady z reżyserem Johnem Hillcoatem i scenarzystą Nickiem Cave’em. Tak, to nie pomyłka. Cave oprócz tego, że jest współautorem ścieżki muzycznej, był też scenarzystą filmu i o tym głównie doświadczeniu opowiada w wywiadzie. Mowa w nim o zachwyceniu książką, stanowiącą podstawę scenariusza, w którym romantyczność i czułość przeplatają się z brutalnością, gdzie przenikają się światy takie jak surowi menonici, bezwzględni gangsterzy i sprytni przemytnicy.
Drugiego wywiadu udzieliła Mia Wasikowska, która obok zjawiskowej Jessiki Chastain jest żeńską gwiazdą filmu. Aktorka opowiada o pracy reżysera, który starał się stworzyć atmosferę, w której jego aktorzy poczuliby magię tamtych czasów i weszli w odpowiedni klimat. Obok zwiastunów jest jeszcze materiał promocyjny z krótkimi wypowiedziami różnych aktorów.
Jan / veroika
Premiera DVD: 14.03.2013
CIEKAWOSTKI – (ANTY)BOHATEROWIE PROHIBICJI
|
