Bardzo surowa dla swych studentów czterdziestoletnia Erika Kohut uczy gry na fortepianie w konserwatorium w Wiedniu. Przedkładająca intelekt nad uczucia, pozornie chłodna i oschła samotna kobieta, mieszkająca jedynie z despotyczną, kontrolującą jej życie matką, skrywa pragnienia, o które nikt jej nie podejrzewa. Wybujały temperament i tłumione duże potrzeby seksualne skłaniają ją do zaspokajania ich poprzez podglądactwo, oglądanie filmów porno, a także poprzez akty seksualne o charakterze sadomasochistycznym. Jej marzeniem jest bycie zdominowaną przez mężczyznę. Swoje fantazje próbuje wcielić w czyn, gdy zakochuje się w niej wrażliwy, zdolny student Walter.
„Pianistka” to film drastyczny w swojej intensywności przekazu i przedstawieniu dogłębnej, niczym nie złagodzonej analizie psychiki udręczonego samotnością i niemożnością bycia w pełni sobą człowieka. W wydobyciu na wierzch tłamszonych uczuć i popędu Eriki jest coś odstręczającego, w niszczeniu niewinności młodego chłopaka przez kobietę o wynaturzonej latami samotności i uleganiem despotyzmowi matki osobowości – coś przerażającego i niewymownie smutnego.
Duże brawa należą się Isabelle Huppert za pokazanie dwoistości natury Eriki, za pokazanie, jak stopniowe pozbywanie się maski, którą nosiła całe życie, przynosi jej wolność, choć będzie to wolność tragiczna w skutkach, bo nie będzie potrafiła udźwignąć sytuacji, do której bieg wydarzeń doprowadzi. Za swoją rolę Isabelle Huppert otrzymała Złotą Palmę na MFF w Cannes, podobnie jak partnerujący jej, również znakomity, Benoit Magimel w roli Waltera. Grająca trzecią najważniejszą postać w filmie, matkę Eriki, aktorka Annie Girardot wyróżniona została Cesarem. Reżyser zdobył zaś Grand Prix (również na festiwalu w Cannes). Ten deszcz nagród nie był przypadkowy, o czym można się przekonać po seansie tego trudnego, ale niezwykle poruszającego filmu. Dodajmy jeszcze na koniec, że jego scenariusz powstał na podstawie zawierającej wątki autobiograficzne książki Elfriede Jelinek, laureatki literackiej Nagrody Nobla (której przyznanie obyło się nie bez kontrowersji – po tej decyzji jeden z członków akademii zrezygnował z dalszego w niej uczestnictwa).
Płyta ukazuje się w ramach serii „Filmowe strony świata”.
ASPEKTY TECHNICZNE
Głównymi składnikami ścieżki dźwiękowej są dialogi i muzyka fortepianowa, zatem okazji do zaprezentowania przestrzenności nie ma wiele. Odgłosy tła, takie jak szum uliczny czy gwar studentów na uczelni, także nie trudzą zbytnio głośników. W polskiej wersji językowej (stereo) lektor jest dobrze nagrany.
Do nastroju filmu dobrze pasuje przygaszona paleta barwna, czasem ochłodzona nutą błękitu, jednak mieszcząca się w ramach naturalności. Ostrość i szczegółowość obrazu, podobnie jak niedomagający w ciemnych ujęciach kontrast, pozostawiają natomiast trochę do życzenia. Drugi plan bywa dość często zmiękczony, ciemne przedmioty (nawet w dziennych scenach) mają tendencję do zlewania się w jedną plamę, to samo dzieje się w scenach nocnych, kiedy detale praktycznie nikną. Mankamentem obrazu jest także szemranie tła i będące skutkiem przeostrzenia pojawianie się aureoli wokół postaci.
BONUSY
Tekstowe informacje o Michaelu Haneke i Isabelle Huppert oraz dołączona do płyty książeczka.
itk
Premiera DVD: 18.10.2012
|