Jasna Polana, rok 1910. Głoszący hasła ubóstwa, ascetyzmu, celibatu i poświęcenia dla innych pisarz hrabia Lew Tołstoj pragnie u schyłku życia wyrzec się praw autorskich do swojej twórczości, co budzi głębokie przerażenie jego żony Zofii. Kobieta obawia się nędzy i używa wszelkich sposobów, aby wyperswadować mężowi tę decyzję. W tej walce małżonków uczestniczy jako mediator nowy sekretarz pisarz Walentin Bułgakow, rekomendowany na to stanowisko przez związaną z Tołstojem sektę chrześcijańskich anarchistów. Głównym zadaniem sekretarza jest jednak coś innego, mianowicie obserwowanie wydarzeń rozgrywających się w Jasnej Polanie i zdawanie sekcie dokładnej relacji. Pisarz ostatecznie poddaje się żonie, ale postanawia nagle wyjechać z domu, aby kontynuować pisanie z dala od wszelkiej presji i kłopotów. Nie podejrzewa, że wyrusza w ostatnią podróż.
Niemiecko-rosyjsko-angielska produkcja jest ekranizacją biograficznej powieści Jaya Pariniego. Centralne postacie zagrali w niej Christopher Plummer jako Lew Tołstoj i Helen Mirren jako jego żona Zofia. Oboje aktorzy utworzyli elektryzujący duet, a za swe kreacje byli nominowani do Oscara. W tle ich relacji obserwujemy narodziny uczucia między młodym sekretarzem pisarza a Maszą, jedną z mieszkanek idealnej osady, którą założyli tołstoiści. Film powstał przy poparciu potomków Tołstojów (Zofia urodziła pisarzowi trzynaścioro dzieci), którzy wciąż zamieszkują Jasną Polanę.
ASPEKTY TECHNICZNE
Obraz idealnie ilustruje wyobrażenie o rosyjskiej wsi, zanurzonej w śpiewie ptaków, sielskiej i rozświetlonej światłem odbijającym się od białych pni brzóz. Cały film wypełniony jest miękko rozproszonym światłem. Sceny w lesie wydają się ozłocone słonecznym pyłem, ujęcia we wnętrzach mają ciepłe światło lamp naftowych. Obraz jest czysty, bez zakłóceń, pomimo pewnej miękkości szczegóły, jak detale scenografii, zmarszczki, włosy kędzierzawej brody Lwa Tołstoja czy faktura jego chłopskiej koszuli, widać bez problemu. Paleta barwna to głównie soczysta zieleń traw i brzóz oraz ciepłe brązy i sepia.
Dookolność dźwięku pozwalają ocenić liczne delikatne odgłosy, jak szum lasu i śpiew ptaków. W ścieżce dominują odgłosy codziennego życia, słychać kroki na drewnianej podłodze, szelesty ubrań, dalekie szczekanie psa, turkot powozu. Od czasu do czasu ten spokój zakłócają głośniejsze dźwięki, jak w scenie, w której żona pisarza rozbija talerze o podłogę. Najintensywniej głośniki pracują jednak, kiedy przejeżdża pociąg, a robi to parę razy w związku z podróżą Tołstoja na południe Rosji. Słychać dokładnie przemieszczanie się odgłosów z głośnika do głośnika, stukot kół i sapanie parowozu. Niemal bez przerwy akcji towarzyszy bardzo dobrze dobrana, bogato zinstrumentalizowana, nienachalna muzyka.
BONUSY
Zwiastuny.
ren / itk
Premiera DVD: 14.07.2011 |
