Podstawowe fakty dotyczące funkcjonowania naszej planety zawiera trzyodcinkowy dokument BBC przedstawiający drogę, jaką pokonuje nasza planeta w ciągu roku, biegnąc i wirując wokół Słońca, oraz to, jak owa droga i wirowanie wpływają na całokształt życia na jej powierzchni.
Na początek jednak mała instrukcja. Aby mieć możliwość obejrzenia pierwszego odcinka, należy wybrać opcję graj całość. W opcji wyboru każdego odcinka osobno pod prawidłowym tytułem odcinka pierwszego („Ścieżka”) zamieszczono bowiem odcinek trzeci („Nachylenie osi”). Oglądając zatem każdy odcinek osobno, obejrzymy odcinek trzeci, drugi i ponownie trzeci.
Po pokonaniu wstępnych trudności przystępujemy do oglądania odcinka zatytułowanego „Ścieżka”, w którym podążamy naszą eliptyczną orbitą, po której Ziemia krąży już od około 4 mld lat. Nie jest to droga łatwa i bezpieczna, w ciągu swojego życia Ziemia bombardowana bowiem była przez kosmiczny gruz, asteroidy, meteory i komety, a nawet przez małą planetę wielkości Marsa, Theę, o której będzie jeszcze mowa w trzecim odcinku. Te pędzące przez kosmos ciała niebieskie są dla nas dużym zagrożeniem, ale jeszcze większym jest Słońce, z którego powierzchni są wyrzucane strumienie cząsteczek radioaktywnych, tworzące wiatr słoneczny. Chroni nas przed nim nasze pole magnetyczne, które kieruje go w stronę biegunów, gdzie zderzają się z atomami tlenu i wodoru z atmosfery, emitując światło, które możemy obserwować jako zorze polarne. Bliskość Słońca powoduje jednak także i to, że na naszej planecie woda może istnieć we wszystkich stanach skupienia, co jest dla nas bardzo korzystne. Cykl parowania i opadania wody utrzymuje bowiem życie na naszej planecie.
Drugi odcinek dokumentu, „Ruch obrotowy”, opisuje wpływ obrotów Ziemi wokół własnej osi na życie na jej powierzchni. Ruch obrotowy ustala rytm życia na Ziemi, ale też miesza atmosferę i porusza oceany, wpływając na klimat. Dzięki ruchowi obrotowemu Ziemi tworzy sie globalny system wiatrów, które kierują klimatem na świecie, przemieszczając wilgotne i suche powietrze. W bardzo przystępny sposób pokazano powstawanie i działanie współtworzącego ów system efektu Coriolisa, czyli zakrzywiania trasy obiektów na skutek obracania się. Działanie siły Coriolisa miało wpływ na przykład na kolonizację kontynentu amerykańskiego, która była możliwa, a na pewno łatwiejsza, dzięki wiejącym w jego kierunku z północnego wschodu pasatom. Pasaty, monsuny, huragany, prądy morskie – wszystkie te zjawiska są efektem ruchu obrotowego Ziemi.
Trzeci odcinek dokumentu, „Nachylenie osi”, zaznajamia nas z jednym z najważniejszych faktów z dziejów Ziemi – uderzeniem w jej powierzchnię małej planety, Thei. Miało to miejsce 4,5 miliarda lat temu i doprowadziło do całkowitego zniszczenia owej planety, Ziemia zaś odchyliła się o 23 stopnie od pionu (z gruzu po zderzeniu powstał nasz Księżyc). Odchylenie to jest powodem nierównomiernego oświetlenia naszej planety przez Słońce, co z kolei przyczyniło się do urozmaicenia jej klimatu i pogody. Pory roku, zmienną długość dni, zjawiska atmosferyczne, tornada, monsuny, susze, powodzie, regulację cykli reprodukcyjnych roślin i zwierząt, wielkie migracje zwierząt – wszystko to zawdzięczamy odchyleniu osi Ziemi od pionu. Zjawiska te ilustrują zdjęcia z różnych zakątków kuli ziemskiej, a proces ich powstawania jest przystępnie objaśniony.
ASPEKTY TECHNICZNE
Obraz jest wyraźny, kontrastowy, z dobrze nasyconą czernią i naturalnymi kolorami. Na ekranie sporo zieleni lasu w różnych odcieniach, błękitu oceanów, bieli śniegu i beżów pustyni.
Zarówno oryginalny komentarz, jak i głos polskiego lektora są dobrze słyszalne. W ścieżce dźwiękowej prócz nienarzucającego się podkładu muzycznego słychać odgłosy tła, jak delikatny śpiew ptaków i cykanie owadów w lesie deszczowym czy odgłos silnika helikoptera.
BONUSY
Brak dodatków.
itk
Premiera DVD: 18.10.2012
|