ZAPOMNIANI

unikatowe recenzje DVD rarytasy

Młodzieżowe gangi ze stolicy Meksyku.

To jeden z, nomen omen, trochę zapomnianych obrazów wielkiego Luisa Bunuela. Zapomnianych z pewnością niesłusznie – nawet dziś ten obraz życia nastolatków z meksykańskiej ulicy w porównaniu z chociażby „Miastem Boga” robi wrażenie. Co prawda bohaterowie nie noszą za pazuchą pistoletów, ale są równie, a może nawet bardziej bezwzględni niż ich koledzy z późniejszych tego typu produkcji. W momencie premiery film szokował – zaledwie przez trzy dni wyświetlany był w kinach w stolicy Meksyku, potem zdjęto go z ekranów na skutek protestów prasy, rządu, a zwłaszcza wpływowych i co zamożniejszych obywateli stolicy (trudno, widać, przyznać się do tego, że za murem luksusowej rezydencji dzieciaki w łachmanach okradają kaleki i niewidomych, a o moralności nikt nie pamięta, bo się nią nie naje).

Głównym bohaterem „Zapomnianych” jest wychowywany przez matkę Pedro. Chłopak jest najstarszy z rodzeństwa, stąd najczęściej obrywa i rodzicielka najmniej się nim zajmuje. Pedro szuka więc zrozumienia i wsparcia wśród ulicznych nastoletnich wyrzutków, którym przewodzi nieco starszy El Jaibo, uciekinier z zakładu dla młodocianych przestępców. Pod jego wodzą gang okrada kaleki i pijaczków. El Jaibo wykorzystuje Pedra w swym niecnym planie zemsty na Julianie, chłopaku, przez którego trafił za kratki – nieświadom niczego Pedro wywabia Juliana, El Jaibo zabija go i okrada, po czym dzieli się z chłopcem pieniędzmi, wplątując go tym samym w ciąg kryminalnych intryg. To przez El Jaibo w końcu Pedro zostanie uznany za winnego kradzieży, trafi do szkoły (a raczej farmy) dla trudnej młodzieży, a potem zostanie przez niego obrabowany. To ostatnie zadecyduje o wyjawieniu prawdy o śmierci Juliana, kiedy jednak policja ruszy do kryjówki El Jaibo, ten, pałając zemstą, jeszcze raz zetknie się z Pedrem…

Brutalny, surowy film Bunuela przypomina stylem dzieła włoskiego neorealizmu, nie jest to jednak – o czym mówił sam reżyser – czysty neorealizm: Bunuel zgodnie ze swymi zamiłowaniami wplótł kilka scenek surrealistycznych. To obraz świata bez przyszłości, w którym trudno znaleźć jasne punkty – nawet niewidomy grajek prześladowany przez młodocianych gangsterów, człowiek niewątpliwie mądry i doświadczony, zamiast służyć radą… przejawia pedofilskie fascynacje i nosi w sobie niezwykle mocne pragnienie zemsty. Dzieci zaś, chociażby wrażliwy Pedro, coraz bardziej wsiąkają w otaczające ich moralne bagno: wizja prorocza, wszak dziś miasto Meksyk uznawane jest za jedno z najniebezpieczniejszych na świecie, głównie za sprawą młodocianych przestępców…

„Zapomnianymi” Bunuel wygrał nagrodę za reżyserię na MFF w Cannes, sam film był tam nominowany do jednej z najważniejszych nagród, były też dwie nominacje do BAFTA i aż 11 statuetek Ariela (nagrody przyznawane przez Meksykańską Akademię Filmową). O słynnym dziele przypomniano sobie w 2002 roku – oto bowiem odnaleziono dziewiątą rolkę z taśmą z owym filmem: dotychczas uważano, że jest ich tylko osiem! Na odnalezionej taśmie znajduje się alternatywne, szczęśliwsze, zakończenie. Po cyfrowej obróbce i restauracji włączono je do wydanej w 2005 roku specjalnej edycji na DVD, w ubiegłym roku po raz pierwszy film pokazano z owym alternatywnym zakończeniem na festiwalu filmowym w Saltillo w Meksyku, a jedyny żyjący członek obsady (Alfonso Mejia) wygłosił do niego komentarz, z którego wynika, że szczęśliwy finał został wymuszony przez cenzorów, nalegających na pokazanie Meksyku jako kraju bez nędzy i przestępczości, zmierzającego ku świetlanej przyszłości…

Jan

Tytuł polski: Zapomniani

Tytuł oryginalny: Los Olvidados

Gatunek: obyczaj

Kraj produkcji: Meksyk

Rok produkcji: 1950

Czas trwania: 81 min

Kategoria wiekowa: 15 lat

Reżyseria: Luis Bunuel

Obsada: Alfonso Mejia, Roberto Cobo, Alma Delia Fuentes, Estela Inda, Francisco Jambrina, Jorge Pérez

Dystrybucja: Televisa