POMIESZCZENIE

To element kina domowego, który powinien w dużym stopniu decydować o parametrach sprzętu, jaki się zakupi. Nie ma bowiem sensu fundować sobie kolumn o dużej mocy i wielkiego telewizora do niewielkiego pokoju, ani też małych głośników kompaktowych do sali o powierzchni 40 m2.
Duże znaczenie ma kształt pokoju, gdyż wpływa on na akustykę, a od niej zależy jakość dźwięku. Możliwości poprawy akustyki jest na szczęście wiele i nawet w najskromniejszym kinie da się wiele zdziałać. Ważną sprawą jest także dobra izolacja pomieszczenia od hałasów dochodzących z zewnątrz.
Kino domowe można zbudować od podstaw, np. przy okazji stawiania własnego domu, lub zaadaptować pomieszczenie służące uprzednio do innego celu, np. nieużywany garaż, piwnicę, magazyn albo sypialnię. Dla dobrego projektanta nie ma przeszkody do pokonania, czy to jest skośny sufit, czy nieregularny kształt wnętrza. Bogate przykłady znajdą Państwo w sekcji „Projekty kin domowych”.



Projekt i wykonanie: Doug i Cindy Laven

2.1 Wielkość i proporcje pokoju
Są to parametry niezwykle ważne ze względu na fale dźwiękowe, odbicia i rezonans, mogące wpływać negatywnie na jakość dźwięku dochodzącego do uszu widza. Jeśli chodzi o wielkość, zaleca się, aby sala kinowa miała wymiary minimum 4 x 5 m, czyli 20 m2. Jeszcze lepiej, jeśli jest to powierzchnia 38 m2, gdyż taki rozmiar pokoju pozwala na odpowiednie rozmieszczenie sprzętu audio-wideo, uwzględniające prawidłowe odległości ekranu i głośników od widza.
Proporcje pokoju według standardu THX (o THX piszemy w rozdziale 15.) powinny być następujące:
– szerokość: 1,5 x wysokość
– długość: 2,5 x wysokość
Przykładowe wymiary pokoju to:
– wysokość: 3,2 m
– szerokość: 4,8 m
– długość: 8,0 m

Inne warianty proporcji:

L. W. Sepmeyer (1965)                                   

 1.      1,00 (wys.)  x 1,14 (szer.) x 1,39 (dł.)

 2.      1,00 (wys.)  x 1,28 (szer.) x 1,54 (dł.)

 3.      1,00 (wys.)  x 1,60 (szer.) x 2,33 (dł.)

The Golden Ratio (1968)

           1,00 (wys.)  x 1,62 (szer.) x 2,62 (dł.)

M. M. Louden (1971)

1.     1,00 (wys.)  x 1,40 (szer.) x 1,90 (dł.)

2.     1,00 (wys.)  x 1,30 (szer.) x 1,90 (dł.)

3.     1,00 (wys.)  x 1,50 (szer.) x  2,10 (dł.)

IEC 60268-13 (1998)

          1,00 (wys.) x 1,96 (szer.) x 2,59 (dł.)

Dolby Lab Recomendations     

         1,00 (wys.) x 1,49 (szer.) x 2,31 (dł.)

Najgorszy wariant proporcji to 2:1. Mimo że najczęściej nie da się tego uniknąć, pokój nie powinien mieć kształtu prostopadłościanu, to znaczy, że jego przeciwległe ściany nie powinny być równoległe (niedbalstwo niektórych majstrów budowlanych może tu okazać się sporym dobrodziejstwem!). Warto to uwzględnić przy budowie własnego kina od podstaw.

2.2 Izolacja pokoju
Nie da się spokojnie delektować filmem czy muzyką, jeśli do pomieszczenia kinowego dochodzą niepożądane odgłosy z zewnątrz. Wyeliminować hałas można poprzez zastosowanie ścian, stropów, okien i drzwi o odpowiedniej izolacyjności akustycznej. W przypadku kina domowego izolacyjność ścian chroniących zarówno przed hałasem z zewnątrz, jak i przedostawaniem się na zewnątrz łomotu ścieżki dźwiękowej powinna wynosić 60-65 decybeli (norma dla pokoju mieszkalnego to 51 decybeli). Trzeba też uwzględnić drzwi, których izolacyjność powinna wynosić 42 decybele, ale zupełnie wystarczy już 36 decybeli (przeciętne drzwi mają izolacyjność 32-36 decybeli).
Niepożądany hałas może być generowany także wewnątrz, np. przez projektor lub wentylator, przy ich zakupie warto więc kierować się informacją o głośności urządzenia.

2.3 Akustyka
Specjaliści od akustyki lubią mówić, że najlepszy system może dać z siebie tylko tyle, na ile pozwoli mu środowisko akustyczne. Dźwięk, jaki dobiega uszu widza lub melomana, nie jest bowiem takim samym dźwiękiem, jaki wydobywa się z głośnika. Jest on zmodyfikowany przez czynniki związane z kształtem i rozmiarem pokoju, materiałem użytym do budowy ścian i wyposażeniem. Na pogorszenie dźwięku może mieć wpływ nadmierny pogłos, spowodowany odbijaniem się dźwięku od wszelkich gładkich i twardych powierzchni, np. luster, albo fale stojące, którym sprzyja prostopadłościenny kształt pokoju (powstają, gdy przy pewnej częstotliwości nakładają się na siebie dwie fale o przeciwnych kierunkach).
Poprawę akustyki kina można uzyskać przez jego wytłumienie, czyli pokrycie ścian i sufitu materiałami dźwiękochłonnymi, np. specjalnymi panelami akustycznymi. Panele dźwiękochłonne z powodzeniem mogą być stosowane w salonie, gdyż można dobrać sobie warianty bardzo dekoracyjne. W wersji skromniejszej istotną rolę pełnią meble, dywany, wykładziny podłogowe, zasłony, kilimy, kanapy i fotele, ozdobne poduszki, obrazy i rośliny.

Na zdjęciu poniżej: dźwiękochłonne panele akustyczne w kinie "Stargate Atlantis".

Visual Concepts Home Theater And Automation

NOWOCZESNE SYSTEMY MODYFIKACJI AKUSTYCZNEJ

2.4 Kolory i oświetlenie
Ściany kina domowego powinny mieć ciemny kolor i być matowe, aby nie odbijało się w nich światło emitowane przez projektor. Ważne, aby ładnie harmonizowały z meblami.
Światło pełni w kinie domowym ważną rolę, ale musi być odpowiednie. Dyskretne oświetlenie w czasie projekcji filmu eliminuje niepożądany kontrast pomiędzy ekranem a pozostałą częścią pokoju. Poza tym rozjaśnia mrok, a podświetlające schody lub podesty (częsty element pomieszczenia kinowego) lampki pozwalają na swobodę poruszania się w czasie projekcji. Do oświetlenia pokoju w czasie przerwy w projekcji może posłużyć zwykły żyrandol, przydadzą się także kinkiety. Świetnym rozwiązaniem są lampki dodatkowe, np. światłowodowe, wkomponowane w panele ścienne, sufit lub wszelkiego rodzaju elementy dekoracyjne. Ich zadaniem może być nie tylko podświetlenie pokoju, ale także stworzenie ciekawego efektu wizualnego, np. imitowanie gwiazd na niebie, co jest często spotykane w profesjonalnych kinach amerykańskich.



Projekt: First Impressions Theme Theatres, Miami

Światło dzienne jest w kinie domowym niepożądane, ale nie da się go uniknąć, gdy jest ono urządzone w zwykłym pokoju z oknami. W takim przypadku trzeba je zasłaniać nieprzepuszczającymi światła zasłonami lub roletami.

2.5 Estetyka wnętrza
Posiadanie odrębnego pokoju projekcyjnego stwarza ogromne pole do popisu w dziedzinie jego aranżacji. Można sobie taki pokój urządzić na sposób tematyczny, inspirując się ulubionym filmem, np. na wzór statku kosmicznego Enterprise, lub zainteresowaniami, wykorzystując do dekoracji akcenty greckie, włoskie, art déco czy orientalne. I nie zawsze potrzebne są do tego wielkie pieniądze, czasami wystarczy dobry pomysł i własne ręce. Co można wymyślić, pokazują zaprezentowane przez nas przykłady kin profesjonalnych i amatorskich.
Jeśli jednak nie ma się odrębnego pomieszczenia i trzeba się ograniczyć do salonu lub pokoju dziennego, i na to jest rada. Współcześnie produkowane telewizory i głośniki odznaczają się tak pięknym wzornictwem, że są niemal dziełami sztuki i same w sobie mogą stanowić element dekoracyjny. Niezwykle cienkie telewizory nie zajmują już dużo miejsca w pokoju i można je zawiesić na ścianie lub postawić na specjalnych stojakach. A głośniki można wbudować w ścianę lub w sufit i zamaskować specjalną tkaniną akustyczną. Plątaninę kabli da się wyeliminować wybierając kolumny bezprzewodowe.



2.6 Wyposażenie
Nieodzownym elementem sali kinowej są odpowiednie meble – wygodne fotele czy kanapy, regał, na którym można postawić telewizor, meblościanka oferująca miejsce na zawieszenie płaskiego wyświetlacza, specjalny stolik pod telewizor albo elegancki stojak, jeśli ukochana plazma czy elcedek ma być elementem dekoracyjnym. Tego typu wyposażenie, przeznaczone do salonów czy pokoi dziennych pełniących także funkcję kina, znajduje się w bogatej ofercie w sklepach RTV i meblowych.



Jeśli jednak ma się prawdziwe kino w osobnym pomieszczeniu, trudno obejść się bez specjalnego, komfortowego fotela z regulowanym oparciem i wysuwanym podnóżkiem, tzw. reclinera. Są także fotele wyposażone w system wibracji, dzięki któremu w czasie niektórych scen akcji siedzisko po prostu drga, podnosząc autentyzm kinowych wrażeń. Fotele przeznaczone do kina można łączyć i ustawiać w dowolnej konfiguracji. Ich mankamentem jest wysoka cena, toteż choć są dostępne także i w Polsce, nie każdy może sobie na nie pozwolić. A może warto zafundować specjalne kinowe legowisko także ukochanemu psu, aby mógł towarzyszyć właścicielom w czasie ich pobytu w kinie?

CineLoungers, First Impressions Theme Theatres

3 TELEWIZOR