FILARY ZIEMI

Fakty (te historyczne) są następujące. W wyniku zatonięcia w 1120 r. „Białego statku” śmierć ponosi Wilhelm Adelin, jedyny męski spadkobierca władcy Anglii Henryka I, który wyznacza na następcę tronu swą córkę Matyldę. Po śmierci króla w 1135 r. doprowadza to do anarchii i krwawej wojny domowej (1139-1153), gdyż przy poparciu Kościoła tron obejmuje siostrzeniec zmarłego króla, Stefan z Blois.

Fakty powieściowe każą widzieć w śmierci Wilhelma Adelina i samego Henryka I spisek, w który zamieszane są ważne postacie areny politycznej. Poza walką o tron Matyldy i Stefana toczy się walka o władzę ambitnego biskupa Walerana oraz o godności i zaszczyty dla rodziny Hamleigh. Pozostałe wątki, mniej lub bardziej związane z walką o tron, to próba odzyskania podstępnie wydartego im przez Hamleighów hrabstwa Shiring przez rodzeństwo Alienę i Richarda, dążenie przeora Filipa z Kingsbridge do budowy wielkiej katedry oraz realizacja tego celu przez Toma i jego synów Alfreda i (przybranego, acz zdolniejszego) Jacka.

Czego w tym filmie nie ma! Intrygi polityczne i motywy zemsty oraz mroczne tajemnice z przeszłości przeplatają się z romansami (nie wyłączając kazirodztwa!), scenom dworskim i batalistycznym towarzyszą sceny z życia prostych mnichów i wieśniaków, a klamrą spinającą te wszystkie wątki jest budowa katedry w Kingsbridge (nawiasem mówiąc – budowli fikcyjnej), którą jedni popierają, inni z powodów politycznych opóźniają.

Scenariusz „Filarów ziemi” ścieśnił do siedmiu godzin filmu ponadośmiusetstronicową (według polskiego wydania z 2007 r.) powieść w sposób, który zadowolił jej autora Kena Folletta – zachowując wierność wobec fabuły, bogactwo wątków i wartkie tempo akcji. Każda z jej postaci ma swoje miejsce w intrydze, a trzeba dodać do tego efektowne kreacje aktorskie, które dobrze oddały targające bohaterami „Filarów...” uczucia i namiętności (o pogłębionym dramacie psychologicznym w natłoku wydarzeń mowy raczej jednak nie ma). Szczególnie wyraziste są kobiety – nieustraszona królowa-wojownik, ambitna matka mordująca męża stojącego na przeszkodzie do kariery jej ukochanego syna, zaradna córka wydziedziczonego earla, silna kobieta-wiedźma z lasu… Po stronie męskiej ich partnerami są głównie podstępny biskup i przeor, który musi umieć lawirować w polityce, aby spełnić cel swojego życia – budowę katedry.

Ekranizacja ociera się chwilami o telewizyjny melodramatyzm, ale z drugiej strony nie stroni od okrucieństwa i dosłowności w jego pokazywaniu (rąbanki, tortury, egzekucje), pojawia się także nieco seksu. Walory wizualne są duże, bo choć czasami widać rękę speców od CGI, to jednak realia epoki zostały odwzorowane znakomicie. Można tylko zarzucić twórcom tego widowiska, że nie zdobyli się na nieco bardziej nowoczesny sposób narracji.

„Filary ziemi” były w 2011 r. nominowane do Złotych Globów w kategorii najlepszego miniserialu / filmu telewizyjnego oraz za rolę męską (Ian McShane jako biskup Waleran) i kobiecą (Hayley Atwell jako Aliena) w produkcji telewizyjnej. W polskiej edycji miniserial ukazuje się w czterech odcinkach, każdy umieszczony na osobnej płycie.

ASPEKTY TECHNICZNE

Obraz (1.85:1) bardzo przyzwoity, choć nie można powiedzieć, żeby był pod względem ostrości żyletkowy. Mimo to szczegóły widać na ogół dobrze, ładnie widać fakturę tkanin, z których uszyte są stroje. Szorstkość wełnianej tuniki Toma niemal kaleczy skórę, w przypadku strojów warstw zamożniejszych wyczuwa się gładkość jedwabiów i podziwia ich zdobienia. W scenach nocnych sylwetki ludzi i tło akcji widać poprawnie, ale jednak chwilami na ciemnym tle detale nieco się gubią. Kolory są trochę stłumione, często dominują barwy ziemi, ale kostiumy arystokracji mienią się żywymi odcieniami czerwieni czy lazuru. Twarze aktorów cechuje czasami nadmierna opalenizna. Obraz jest technicznie poprawny, bez usterek.

Dźwięk (Dolby Digital 5.1) przestrzenny, ale raczej z naciskiem na kanały frontalne. Odgłosy akcji są ładnie rozseparowane, np. stukanie kamieniarskich młotków dochodzi z różnych stron. W scenach bardziej dźwiękowo intensywnych, jak walenie się ścian budowli, trzask płomieni czy bitwa, aktywne są także tylne kanały.

BONUSY

Niestety, nie przewidziano, choć w zagranicznych edycjach są. Po informacje zakulisowe odsyłamy zatem do naszego materiału „W cieniu katedry”.

CIEKAWOSTKI – W CIENIU KATEDRY
CIEKAWOSTKI – CUDOSCENA